Belki farkındayız, belki de değiliz, ancak doğada inanılmaz bir bitki çeşitliliği mevcut. Üstelik bu çeşitlilik, Bitki Avcıları ve Dünyamızı Biçimlendiren Olağanüstü Bitkiler gibi kitapları dilimizi çevrilmiş olan Kew Kraliyet Botanik Bahçeleri’ne (Kew Royal Botanic Gardens) göre 350.000 (üç yüz elli bin) kadar.1 Evet, ben doğru yazdım, siz de doğru okudunuz, dünyada 350.000 kadar farklı türde bitki mevcuttur. Bu kadar geniş bir çeşitliliğin güzel ve etkileyici olmasının yanı sıra, insanoğlu için oldukça büyük bir tıbbi değeri bulunmaktadır. Bu yazının konusu olan A’dan Z’ye Tıbbi Bitkiler adlı eser de, ülkemizde en çok bulunan 224 bitkinin tıbbi değeri ve kullanımı üzerine kaleme alınmış bir kaynak.
Hayykitap’ın yayınlamış olduğu A’dan Z’ye Tıbbi Bitkiler, alanında ciddi bilgi birikimine sahip Eczacılık bölümü akademisyenlerinden,
Prof. Dr. L. Ömür Demirezer,
Prof. Dr. Tayfun Ersöz,
Prof. Dr. İclal Saraçoğlu,
Prof. Dr. Bilge Şener,
Prof. Dr. Ayşegül Köroğlu,
Prof. Dr. Funda N. Yalçın,
tarafından kaleme alınmış.
Eserde 224 bitki için,
Bitkinin bilimsel adı,
Familyası,
Türkçe adı,
İngilizce adı,
Kullanılan kısmı,
Kullanılan kısmının İngilizce adı,
Kullanım amacı,
Dahili kullanılışı,
Harici kullanışı,
Doz bilgisi,
Kullanım yöntemleri,
Bitki hakkındaki uyarılar,
Saklama koşulları,
gibi ayrıntılı bilgiler verilmektedir.
Bu özellikleri çerçevesinde değerlendirildiğinde, A’dan Z’ye Tıbbi Bitkiler, bitkiler konusunda bilgilenmek, bitkilerin sunduğu şifaladan bilerek yararlanmak isteyen kişilerin kitaplığında bulunması gereken eserlerin başında gelmektedir.
A’dan Z’ye Tıbbi Bitkiler’den Tadımlık…
A’dan Z’ye Tıbbi Bitkiler eserinin yayınevi olan hayykitap’ın kendi sitesinde yayınlanan, eserin “tadımlık” adı verilen kısıtlı bir nüshasını okumak için buraya tıklayabilirsiniz…
İçindekiler
Önsöz, 19 Birinci Bölüm: Genel Bilgiler, 21 İkinci Bölüm: Tıbbi Bitki Kısımları, 29 Adaçayı Yaprağı, 31 Adi Ardıç Meyvesi, 34 Afrika Bamyası Çiçeği, 36 Afrika Eriği Ağaç Kabuğu, 38 Afrika Sardunyası Kökü, 40 Ahududu Yaprağı, 42 Akgünlük Reçinesi, 44 Alıç Çiçeği ve Yaprağı, 47 Alıç Meyvesi, 50 Aloe Jel, 52 Aloe Lateks, 53 Altınbașak Toprak Üstü Kısmı, 55 Altınotu Çiçek Durumu, 57 Anason Meyvesi, 59 Andızotu Toprak Altı Kısmı, 61 Arap Zamkı, 63 Arı Poleni, 65 Arnika Çiçeği, 67 Aslankuyruğu Toprak Üstü Kısmı, 69 Aslanpençesi Toprak Üstü Kısmı, 71 Asma Yaprağı, 72 Aspir Çiçeği, 74 Atkestanesi Kabuğu, 76 Atkestanesi Tohumu, 78 Ayı Üzümü Yaprağı, 80 Ayıpençesi Kökü, 82 Ayıpençesi Yaprağı, 84 Aynısafa Çiçeği, 86 Ayrıkotu Toprak Altı Kısmı, 89 Azgın Teke Otu Toprak Üstü Kısmı ve Kökü, 91 Ballıbaba Yaprağı ve Çiçeği, 93 Barut Ağacı Kabuğu, 95 Beșparmakotu Toprak Altı Kısmı, 97 Beyaz Hardal Tohumu, 100 Biberiye Yaprağı, 102 Black Cohosh Toprak Altı Kısmı, 104 Böğürtlen Yaprağı, 106 Brokoli Filizi ve Tohumu, 108 Cadıfındığı Gövde ve Dal Kabuğu, 110 Cehri Meyvesi, 113 Ceviz Yaprağı, 115 Civanperçemi Çiçekli Toprak Üstü Kısmı, 117 Cüce Palmiye Meyvesi, 120 Çakșır Kökü, 122 Çarkıfelek Toprak Üstü Kısmı, 123 Çayırkraliçesi Toprak Üstü Kısmı, 126 Çemenotu Tohumu, 128 Çınar Yaprağı, 130 Çin Geveni Kökü, 132 Çin Melekotu Kökü, 134 Çobançantası Toprak Üstü Kısmı, 136 Çobançökerten Meyvesi ve Kökü, 138 Çobandeğneğiotu Toprak Üstü Kısmı, 140 Çörekotu Tohumu, 142 Çuhaçiçeği Kökü, 144 Dağçayı Toprak Üstü Kısmı, 146 Demirhindi Tohumlu Meyvesi, 147 Dereotu Meyvesi, 149 Devedikeni Meyvesi, 150 Dișbudak Yaprağı, 152 Dișotu Meyvesi, 154 Dulavratotu Kökü, 155 Duvar Sarmașığı Yaprağı, 157 Ebegümeci Çiçeği, 159 Ebegümeci Yaprağı, 161 Ebucehil Karpuzu Meyvesi, 163 Eğirotu Toprak Altı Kısmı, 165 Ekinezya Kökü (Echinacea angustifolia), 167 Ekinezya Kökü (Echinacea pallida), 169 Ekinezya Kökü (Echinacea purpurea), 171 Ekinezya Toprak Üstü Kısmı, 173 Enginar Yaprağı, 175 Eșekhıyarı Meyve Özsuyu, 177 Fesleğen Toprak Üstü Kısmı, 178 Fıtıkotu Toprak Üstü Kısmı, 180 Frenk Kimyonu Meyvesi, 182 Galyobișotu Meyvesi, 183 Gelincik Çiçeği, 185 Geyikotu Toprak Üstü Kısmı, 187 Ginkgo Yaprağı, 188 Ginseng Kökü, 191 Gotu Kola Toprak Üstü Kısmı, 194 Gözotu Toprak Üstü Kısmı, 196 Greyfurt Meyvesi ve Meyve Suyu, 197 Gümüșdüğme Toprak Üstü Kısmı, 200 Hatmi Kökü, 201 Havacıva Otu Kökü, 204 Havlıcan Toprak Altı Kısmı, 205 Hayıt Meyvesi, 207 Hercai Menekșe Çiçekli Toprak Üstü Kısmı, 209 Hindiba Kökü, 211 Hindiba Toprak Üstü Kısmı, 213 Hodan, Toprak Üstü Kısmı, 215 Huș Yaprağı, 216 Hünnap Meyvesi, 218 Ihlamur Çiçeği, 219 Isırgan Kökü, 221 Isırgan Toprak Üstü Kısmı, 223 Isparta Gülü Çiçeği, 226 İngiliz Lavantası Çiçeği, 228 İngiliz Nanesi Yaprağı, 230 Java Çayı Yaprağı, 232 Kabalak, 234 Kadıntuzluğu Meyvesi, 235 Kakule Tohumu, 237 Karahalile Meyvesi, 238 Karabiber Meyvesi, 240 Karadut Meyvesi, Kökü, Gövde Kabuğu ve Yaprağı, 241 Karahindiba Kökü, 243 Karahindiba Toprak Üstü Kısmı, 245 Karakafesotu, 247 Karanfil Tomurcuğu, 248 Karnıyarık Tohumu, 249 Kava Kava Toprak Altı Kısmı, 251 Kayıșkıran Kökü, 252 Kebabiye Meyvesi, 254 Keçisedefi Toprak Üstü Kısmı, 256 Kediotu Kökü, 257 Kedipençesi Kök Kabuğu, 259 Kekik Suyu, 261 Kekik Toprak Üstü Kısmı, 263 Kenger Sakızı, 266 Kenger Tohumu, 267 Keten Tohumu, 268 Kırkkilitotu Toprak Üstü Kısmı, 271 Kırlangıçotu Toprak Üstü Kısmı, 273 Kırmızıbiber Meyvesi, 275 Kırmızı Kantaron Çiçekli Toprak Üstü Kısmı, 277 Kırmızı Yonca Çiçeği, 279 Kısamahmut Otu, 280 Kızılağaç Kabuğu ve Yaprağı, 281 Kibritotu Sporu (Göbektozu), 283 Kiraz Sapı, 284 Kișniș Meyvesi, 285 Kitre Zamkı, 287 Klorella, 288 Kocaeğnik Kökü, 291 Kudretnarı Meyvesi ve Meyve Suyu, 292 Kuşburnu Meyvesi, 294 Kuşüzümü Yaprağı, 296 Küçük Hindistan Cevizi Tohumu, 298 Limonotu Yaprağı, 300 Mahlep Meyvesi ve Tohumu, 302 Mavi Kantaron Çiçeği, 304 Melekotu Kökü, 305 Mercanköşk Toprak Üstü Kısmı, 307 Mersin Yaprağı, 309 Meryemotu Kökü, 311 Meşe Palamudu ve Kadehi, 312 Meyan Kökü, 314 Mısır Püskülü, 316 Mor Süsen Toprak Altı Kısmı, 317 Moringa (Mucize Ağaç) Yaprağı, 319 Mürver Çiçeği, 321 Nar Ağacı Gövde ve Dal Kabuğu, 325 Nevruzotu Kökü, 326 Oğulotu Yaprağı, 327 Okaliptüs Yaprağı, 329 Ökseotu Yaprağı ve Dalı, 331 Öksürükotu, 333 Pelinotu Toprak Üstü Kısmı, 334 Propolis, 336 Ravent Kökü, 338 Reyişi Mantarı, 342 Rezene Meyvesi, 344 Rodiyola Kökü, 346 Romen Papatyası Çiçeği, 348 Safran, 350 Sakal Likeni, 352 Sakız Ağacı Reçinesi, 353 Saparna Kökü, 355 Sarı Boya Çalışı Kabuğu, 356 Sarı Boya Çalışı Meyvesi, 358 Sarı Gentiyan Kökü, 360 Sarı Kantaron Toprak Üstü Kısmı, 362 Sarı Sütleğen Toprak Üstü Kısmı, 364 Sarı Yoğurtotu Toprak Üstü Kısmı, 366 Sarımsak Dişi, 368 Selamotu Kökü, 370 Sığırkuyruğu Çiçeği, 371 Sığla Ağacı Reçinesi, 373 Sibirya Ginsengi Kökü, 375 Sinameki Meyvesi, 377 Sinameki Yaprağı, 380 Sinirliot Yaprağı, 383 Solucanotu Çiçeği, 386 Spirulina, 387 Suyoncası Yaprağı, 390 Sümbül Soğanı, 392 Süpürgeçalışı Toprak Üstü Kısmı, 393 Sütleğenotu Sütü, 395 Sütotu Kökü, 397 Şahtereotu Toprak Üstü Kısmı, 398 Şakayık Kökü, 400 Şerbetçiotu Çiçeği, 402 Şizandra Üzümü, 404 Taflan Yaprağı, 406 Tarçın Kabuğu, 407 Tavşanmemesi Kökü, 409 Tıbbi Papatya Çiçeği, 411 Turnayemişi Meyvesi, 413 Tüylü Laden Yaprağı, 415 Uzunbiber (Darıfülfül) Meyvesi, 417 Üvez Meyvesi, 419 Üzerlik Tohumu, 421 Üzüm Çekirdeği, 422 Yabanmersini Meyvesi, 424 Yakıotu Toprak Üstü Kısmı, 425 Yalancı Güveyfeneri Kökü ve Meyvesi, 426 Yalancı Isırgan Toprak Üstü Kısmı, 427 Yalancı İğde Meyvesi, 429 Yeşil Çay Yaprağı, 431 Yeşil Kahve Çekirdeği, 433 Yılancık Yaprağı, 434 Yılanyastığı Meyvesi, 435 Yılanyastığı Toprak Altı Kısmı, 437 Yılanyastığı Yaprağı, 439 Yoğurtotu Toprak Üstü Kısmı, 441 Yonca Toprak Üstü Kısmı, 443 Yulaf Toprak Üstü Kısmı, 445 Zencefil Kökü, 447 Zerdeçal Toprak Altı Kısmı, 449 Zeytin Yaprağı, 451 Kaynaklar, 453 Tıbbi Etki Dizini, 468 Latince Bitki İsimleri Dizini, 509 Türkçe Bitki İsimleri Dizini, 513 İngilizce Bitki İsimleri Dizini, 517
Arka Kapak Yazısı
İnsanlık kültürünün en eski eserleri, tedavide kullanılan bitkileri içermektedir. Tedavide kullanılan bu bitkiler binlerce yıl boyunca denenmiş, bedeller ödenerek özellikleri öğrenilmiş, insanlık hafızasında kuşaktan kuşağa aktarılmış, geliştirilmiş, günümüze kadar getirilmiştir. Elinizdeki bu kitap, uzun yıllarını bu bilime vermiş bilim insanlarından oluşan bir yazar grubu tarafından bilimsel literatür esas alınarak bu kültürün günümüze kadar ulaşan kısmı ve güncel bilgilerin bir araya getirilmesi ile yayına hazırlanmıştır.Okuru harcıâlem reçetelerle sonuç alınamayacak yollara sokmadan, bilimsel adları, özellikleri verilerek, hangi durumlarda kullanılması ve kullanılmaması gerektiği, hangi kısımları hangi biçimde hazırlanırsa en iyi sonucun alınacağı bilgileriyle okuyucuya sunulmuştur. Kitap, hem bu zengin bilimsel bilgileri hem de hangi durumda hangi bitkinin kullanılacağına dair detaylı bir listeyi kapsamaktadır. ‘Doğalsa zararsızdır’ şeklindeki yaygın kanı doğru değildir. Önemli olan doğru bitkinin, doğru kısmının, doğru dozda kullanılmasıdır.İstismara ve kulaktan dolma bilgilere açık bu alanda bitkilerin bilimsel içeriklerini ve bilimsel hazırlama yöntemlerini konunun gerçek uzmanlarından öğrenerek sağlığına dahil etmek isteyen okurlarımız için…
Künye
Kitabın Adı A’dan Z’ye Tıbbi Bitkiler
Yazar Prof. Dr. L. Ömür Demirezer Prof. Dr. Tayfun Ersöz Prof. Dr. İclal Saraçoğlu Prof. Dr. Bilge Şener Prof. Dr. Ayşegül Köroğlu Prof. Dr. Funda N. Yalçın
