Beslenme… Yaşamımızda geçirdiğimiz süre içinde, sağlığımızı etkileyen en önemli etkenlerden birisi de beslenmemizdir. İnsaoğlu olarak yeme tarihimiz boyunca çeşitli yiyecekleri yemiş, bazen oldukça tehlikeli yiyecekleri tercih etmiş ve sağlığımızı bozmuş, bazen de yiyeceklerimizi pişirmiş ve onları lezzetli bir hale dönüştürecek işlemler yapmışız. İbn-i Sina’nın bir hastasına Türkistan pilavını reçete olarak yazması gibi, yüzyıllar boyunca beslenmeyi tıbbi bir tedavi yolu olarak da değerlendirmiştir. Çok da yanlış olmayan bu bakış açısı doğrultusunda sağlıklı bir bünyeye sahibi olmak için, Harvard Üniversitesi Tıp Okulu’nun belirlediği, sağlık bir yaşam için 10 müthiş besin nelermiş gelin bir göz atalım.
Bakliyatlar
Bu geniş besin ailesi fasulye türlerini, nohudu, barbunyayı, soya fasülyesi ve bezelyeleri kapsamaktadır. Bakliyatlar lif, folat ve bitki temelli proteinler için mükemmel kaynaklardır. Yapılan çalışmalar bakliyat tüketiminin kalp hastalıkları riskini azalttığını göstermektedir.
Nasıl Tüketilebilir?
Bakliyatları yemek olarak tüketilebileceği gibi, salatalara eklemek mümkündür. Hatta ekmeklere sürmek için haşlayıp, pürüzsüz bir kıvam alana kadar parçalayıcıdan geçirip humus gibi sürülebilir halleri de hazırlanabilir.
Balık

Balıklar protein, omega 3 yağ asitleri ve çeşitli minareller açısından zengindirler.
Nasıl Tüketilebilir?
Balık taze, dondurulmuş veya konserve sırasıyla tercih edilmelidir. En yüksek omega 3 içerikli balıklar sırasıyla somon, ton balığı, uskumru, alabalık, hamsi ve sardalyadır.
Böğürtlengiller

Böğürtlengiller yüksek lif içeren, doğal şeker ve antioksidanlar gibi hastalıklar ile mücadele eden besinler açısından zengindir.
Nasıl Tüketilebilir?
Böğürtlengiller tercihen taze tüketilmeli ancak mevsiminde değilseniz, dondurulmuş olanlarını tüketmek de tazesi kadar sağlıklıdır. Yoğurda, kahvaltılıklara ve salatalara ekleyebilirsiniz.
Domates

Domatesler prostat kanserini önlediği tespit edilmiş olan, c vitamini ve likopen açısından zengindir.
Nasıl Tüketilebilir?
Domatesi dilimleyerek salatalarda, sos olarak makarnalarda, güveçte sebze yemeklerinde veya çorba olarak tüketebilirsiniz. Likopen zeytinyağı gibi yararlı yağlar içinde pişirildiğinde, vücut tarafından daha etkili bir şekilde yararlanılmaktadır.
Kabuklu Yemişler

Fındık, ceviz, badem, pekan cevizi… Kabuklu yemişlerin hepsi, bitki temelli protein kaynağı olarak iyi bir seçenektir. Ayrıca bu kabuklu yemişler tekli doymamış yağ içeri ile, kalp hastalıkları riskini azaltmaktadır.
Nasıl Tüketilir?
Doğrudan çerez gibi tüketmenin yanı sıra, yoğurda veya salatalara eklenebilir. Ancak bu yiyeceklerin yüksek kalorili olduğunu ve az miktarda ve çeşitli olarak tüketmekte yarar vardır. Ek olarak fıstık ezmesi gibi, tüm kabuklu yemişlerin sürülebilir ezmeleri hazırlanabilir.
Tam Tahıllar
Tam tahıllar sindirilebilir ve sindirilemez lifler açısından olduğu gibi, B vitamini ve mineraller açısından da önemli bir kaynaktır. Tam tahıl tüketiminin kolestrolü azalttığı, diyabet ve kalp rahatsızlıklarına karşı koruduğu kanıtlanmıştır.
Nasıl Tüketilebilir?
Ana yemeklerin yanında bulgur, kahverengi pirinç gibi tam tahıllar sunulabilir. Sebzeler ile bir araya getirilerek salataları yapılabilir. Ekmek alırken gerçek tam buğday ekmeği tüketimi tercih edilebilir.
Lahanagiller ve Turpgiller

Brokoli, Brüksel lahanası, lahana, karnıbahar gibi lahanagiller ile turp, şalgam gibi turpgiller, lif, vitaminler ve kansere karşı destekleyici olduğu bilinen farklı fitokimyasallar içermektedir.
Nasıl Tüketilebilir?
Biraz baharatlandırarak, buharda pişirmek ya da az miktarda yararlı yağlar ile tavada pişirmek en doğru tercih olacaktır. Tencere yemeği olarak yapılabileceği gibi, salataları hazırlanabilir, hatta parçalayıcıda parçalayıp diğer yemeklerin üzerine serpilerek yenilebilir ve meyve suyu ile karıştırıp içecekleri bile yapılabilir.
Yeşil Yapraklılar
Yeşil, özellikle koyu yeşil renkli yapraklı sebzeler, A vitamini, C vitamini, kalsiyum gibi mineraller, lifler ve bir dizi fitokimyasallar içermektedir.
Nasıl Tüketilebilir?
En güzeli salatalarda tüketmektir. Yemekleri yapılabilir, hatta kahvaltılarda çiğ olarak da tüketilebilir.
Yoğurt

Önemli probiyotik kaynaklardan olan yoğurt içerdiği yararlı bakteriler yanında, protein ve kalsiyum açısından da zengindir. Son dönemlerde mikrobiyota konusunda yapılan araştırmalar ile oldukça önemli olduğu görülen mikrobiyota ve sağlığı açısından yoğurt tüketimi oldukça önemlidir. Özellikle ev yapımı olanları!
Nasıl Tüketilebilir?
Yoğurt her yemeğin yanında veya çeşitli meyve ve bal gibi farklı lezzetlerle zenginleştirilerek tatlı niyetiyle tüketilebilir. Ayran yapılarak içilebileceği gibi, salatalarda sos yapmak üzere kullanılabilir, özellikle mayonez ve benzeri ürünler yerine… Eğer kendiniz yoğurt yapamıyorsanız da özellike Lactobacillus, L. acidophilus, L. bulgaricus, ve S. thermophilus bakterileri bulunan yoğurtları tercih edilmesi yerinde olacaktır.
Zeytinyağı

Zeytinyağı insanlık için bir armağan gibidir. Tekli doymamış yağ asitleri içermenin yanı sıra, E vitamini, polifenoller gibi kalp rahatsızlıklarını azaltıcı etkisi olan bileşikler içerir.
Nasıl Tüketilebilir?
Üzerine baharat eklenerek sabahları kahvaltıda tüketilebileceği gibi, hemen her yemeği pişirirken, salatalarda kullanılabilir. Kullanımı daha da özendirmek adına, içine karabiber, biberiye, acı biber atmak suretiyle aromalı zeytinyağı da hazırlanabilir.
Sözün Özü
Elbette ki sağlıklı bir yaşama sahip olmak için dengeli beslenmeye dikkat etmek, hemen her tür yiyecekten tüketmeye çalışmak gerekir. Zira her besinin kimyasal bileşikleri farklı olup, bedenlerimizin ihtiyaçlarını karşılabileyecek içeriklere sahiptir. Ancak belirtilen bu besinler gibi, probiyotik ve probiyotik içerikli besinler gibi, bazı besinlerin genel sağlığımız üzerinde daha etkili olduğu aşikardır.
Harvard Üniversitesi tarafından belirlenen bu, sağlıklı bir yaşam için 10 müthiş besin arasından düzenli tüketmediğiniz var mı? Bu besinleri daha keyifle tüketmek için önerileriniz var mı?
Söz sizlerde… 🙂
Yazı Notları
İlk Yayım Tarihi, 12/03/2020
Boosted Uygulaması Ölçümüne Göre,
Çalışılan Gün, 4 gün
Çalışma Süresi, 2 saat 28 dakika
Bilgilendirici ve keyifli bir yazı olmuş, emeğinize sağlık.
Ben zeytin yağını şu şekilde tüketmeyi seviyorum;
ekmeği kızartıp üzerine sarımsak sürüyorum daha önceden hazırladığım tabakta zeytin yağının içerisine pul biber, tuz ve kekik eklenmiş oluyor. Sıcak ve sarımsaklı ekmeği bu tabağa banarak yediğimde lezzet deryasında geziniyorum.
tavsiye ederim.
Yorumunuz ve katkınız için teşekkürler…
Önemli bilgiler içeren faydalı bir yazı olmuş, teşekkür ederim.
Bir kısmı bildiğimiz şeyler. Ama bazen bildiğimizi düşündüğümüz birçok şeyi göz ardı edip dikkat etmiyoruz. Bu yazı biraz bundan, biraz da bu yiyecekleri tüketmek için değişik fikirler vermek maksadı taşıyor. 🙂